Pro 19 | CYM | STEP | Mae'n well bod yn dlawd ac yn onest nac yn ffŵl sy'n dweud celwydd.

Proverbs 19

1 Mae'n well bod yn dlawd ac yn onest
nac yn ffŵl sy'n dweud celwydd.
2 Dydy sêl heb ddeall ddim yn beth da;
mae'r rhai sydd ar ormod o frys yn colli'r ffordd.
3 Ffolineb pobl sy'n difetha eu bywydau,
ond maen nhw'n dal dig yn erbyn yr Arglwydd.
4 Mae cyfoeth yn denu llawer o ffrindiau,
ond mae ffrind person tlawd yn troi cefn arno.
5 Bydd tyst celwyddog yn cael ei gosbi;
fydd rhywun sy'n palu celwyddau ddim yn dianc.
6 Mae llawer yn crafu i ennill ffafr pobl bwysig,
ac mae pawb eisiau bod yn ffrindiau gyda rhywun hael.
7 Mae perthnasau rhywun tlawd eisiau cael gwared ag e;
does dim syndod fod ei ffrindiau yn ei osgoi!
Mae'n gofyn am help, ond does dim ymateb.
8 Mae'r person doeth yn caru ei fywyd;
a'r un sy'n gwneud yn siŵr ei fod yn deall yn hapus.
9 Bydd tyst celwyddog yn cael ei gosbi;
mae wedi darfod ar rywun sy'n palu celwyddau.
10 Dydy byw'n foethus ddim yn gweddu i ffŵl;
llai fyth, caethwas yn rheoli ei feistr.
11 Mae rhywun call yn rheoli ei dymer;
mae i'w ganmol am faddau i rywun sy'n pechu'n ei erbyn.
12 Mae brenin dig fel llew yn rhuo;
ond mae ei ffafr fel gwlith ar laswellt.
13 Mae plentyn ffôl yn achosi trafferthion i'w dad;
a gwraig sy'n swnian fel dŵr yn diferu'n ddi-baid.
14 Mae plant yn etifeddu tŷ ac eiddo gan eu rhieni,
ond yr Arglwydd sy'n rhoi gwraig ddoeth.
15 Mae diogi yn achosi trwmgwsg;
bydd y person diog yn llwgu.
16 Mae'r sawl sy'n cadw'r gorchmynion yn cael byw;
ond bydd yr un sy'n diystyru ei ffyrdd yn marw.
17 Mae rhoi yn hael i'r tlawd fel benthyg i'r Arglwydd;
bydd e'n talu'n ôl iddo am fod mor garedig.
18 Disgybla dy blentyn tra mae gobaith iddo,
ond paid colli dy limpyn yn llwyr.
19 Mae'r un sy'n fyr ei dymer yn gorfod talu'r pris;
os wyt am ei helpu, byddi'n gorfod gwneud hynny fwy nag unwaith.
20 Gwrando ar gyngor, a bydd barod i dderbyn cerydd,
a byddi'n ddoeth yn y diwedd.
21 Mae gan bobl bob math o gynlluniau,
ond cynllun yr Arglwydd fydd yn cael ei gyflawni.
22 Mae ffyddlondeb yn beth dymunol mewn person;
gwell bod yn dlawd na dweud celwydd.
23 Mae parchu'r Arglwydd yn arwain i fywyd;
mae person felly yn dawel ei feddwl, ac yn ofni dim drwg.
24 Mae'r diogyn yn estyn am fwyd,
ond yn rhy ddiog i'w godi at ei geg!
25 Cura'r un sy'n gwawdio, a bydd y gwirion yn dysgu gwers;
cywira rywun call a bydd yn dysgu mwy fyth.
26 Mae plentyn sy'n dwyn oddi ar ei dad ac yn gyrru ei fam o'i chartre
yn achos cywilydd a gwarth.
27 Fy mab, os byddi'n stopio gwrando pan wyt ti'n cael dy gywiro,
byddi wedi troi dy gefn ar ddoethineb.
28 Mae tyst sy'n twyllo yn dibrisio cyfiawnder,
a pobl ddrwg wrth eu boddau gyda chelwydd.
29 Bydd y rhai sy'n gwawdio yn cael eu cosbi
a'r ffyliaid yn cael eu curo.